Merkezden Beklentilere Paralel Faiz Artırımı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) planlı takvime göre gerçekleştirdiği Eylül ayı toplantısı ardından yayımlanan basın duyurusuna göre, Para Politikası Kurulu (Kurul), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 25,00’ten yüzde 30,00 düzeyine yükseltilmesine karar verdi. Banka, piyasa beklentilerine paralel faiz artırımına gitti. Yayımlanan basın duyurusunda öne çıkan bazı başlıklar:
 

- Kurul, dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol edilebilir bir düzeye getirebilmek için parasal sıkılaştırma sürecinin devamına karar verdi.

-Enflasyon temmuz ve ağustos aylarında beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Yurt içi talepteki güçlü seyir ve hizmet fiyatlarındaki katılık sürerken, petrol fiyatlarındaki artış ve enflasyon beklentilerinde devam eden bozulma enflasyonda ek yukarı yönlü baskı oluşturmaktadır. Bu unsurlar, enflasyonun yılsonunda Enflasyon Raporu’ndaki (Rapor) tahmin aralığının üst sınırına yakın seyredeceğine işaret ettiği ifade edilmektedir.

-Özellikle, etkili olan ücret ve kur kaynaklı maliyet yönlü baskılar ile vergi düzenlemelerinin ise enflasyona önemli ölçüde yansıdığı ve aylık enflasyonun ana eğiliminde düşüşün başlayacağı öngörülmüştür. Kurul, parasal sıkılaştırma adımlarının etkisiyle, dezenflasyonu 2024 yılında Enflasyon Raporunda yer alan yol haritası ile uyumlu şekilde tesis etmekte kararlı olduğu ifade edilmektedir.

-Doğrudan yabancı yatırımlar, dış finansman koşullarındaki iyileşme, rezervlerde süregelen artış, turizm gelirlerinin cari işlemler hesabına desteği ve Türk lirası varlıklara yurt içi ve yurt dışı talebin artmaya başlaması fiyat istikrarına güçlü katkıda bulunacağı tahmin edilmektedir.

-Politika faizi, enflasyonun ana eğilimini azaltacak ve enflasyonu orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirlenecektir. Enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırma gerektiği zamanda ve gerektiği ölçüde kademeli olarak devam edecektir.

-Kurul, mevcut mikro- ve makroihtiyati çerçeveyi, piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek şekilde sadeleştirme adımlarına devam etmektedir. Sadeleşme süreci, etki analizleri dikkate alınarak kademeli olarak devam edecektir. Bu kapsamda, Türk lirası mevduat payının artırılmasına yönelik düzenlemeler parasal aktarım mekanizmasını güçlendirmektedir. Kurul, faiz artırımının yanı sıra, parasal sıkılaştırma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararları almaya devam edecektir. 

Grafik-1: TCMB Politika Faiz Oranı (%)

Kaynak: Bloomberg veri terminali

 

 

Grafik-2: TCMB Enflasyon Tahminleri  (2023 yılı 3.Enflasyon Raporu)(*)

 

Değerlendirmede;

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Eylül ayı toplantısında piyasa beklentilerine paralel artış ile politika faizini yüzde 30,00 seviyesine taşıdı. Yayımlanan basın duyurusu ardından, TL varlık fiyatlamalarında kısa vadede oynaklık artış gösterdi. Banka, son dört toplantısında 2150 baz puan faiz artırımına gitti. Özellikle, son dönemde enflasyon ana eğilimlerinde yaşanan yukarı yönlü risklerin artış göstermesi, nedeniyle bankanın sıkılaştırıcı politikalara devam ettiğini görmekteyiz. 

Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığınca üç yıllık bir perspektif ile hazırlanan ve Eylül ayında açıklanan Orta Vadeli Program’a göre enflasyon tahmini 2023 yılsonu için yüzde 65,0, 2024 yılsonu için yüzde 33,0, 2025 yılsonu için yüzde 15,2 ve 2026 için yüzde 8,5 olarak öngörülmüştü.  

TCMB tarafından 27 Temmuz tarihinde yayımlanan 3.Enflasyon Raporu’na göre, banka enflasyon beklentisini 2023 yılsonu için yüzde 58 ve 2024 yılsonu için yüzde 33 olarak yukarı yönlü revize etmişti. Banka, gıda enflasyonu için tahmini 2023 yılsonu için yüzde 61,5 ve 2024 yılsonu için yüzde 35,0 olarak belirlemişti. 

TÜİK tarafından yayımlanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verisi Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 9,09 ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 58,94 düzeyinde artış göstermişti. Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE’de (Çekirdek TÜFE) ilgili dönemde bir önceki aya göre yüzde 8,89 ve bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 64,85 artış kaydedilmişti. 

TCMB tarafından yayımlanan Piyasa Katılımcıları Anketi-Eylül 2023 raporuna göre, Katılımcıların cari yılsonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 59,46 iken, ilgili anket döneminde yüzde 67,22 olmuştu. 12 ay sonrası TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 42,01 iken, ilgili anket döneminde yüzde 44,94 olarak gerçekleşmişti.

Bu bağlamda, kısa ve orta vadede enflasyon ana eğilimlerinde yukarı yönlü risklerin devam etmesi nedeniyle bankanın özellikle, ekonomik dengeleri gözeterek iç talebi kısıtlamak adına attığı kademeli sıkılaşma adımlarını orta ve uzun vadede olumlu olarak algılanabileceğini öngörüyoruz. TCMB’nin planlı takvime göre bir sonraki toplantısını 26 Ekim tarihinde gerçekleştirmesi bekleniliyor.