7 Şubat 2023
Ekonomiyi ve dolayısıyla borsada işlem gören hisse senetlerini derinden etkileyebilecek savaş, deprem ya da beklenmedik olaylarda, düzenleyici otorite olarak Sermaye Piyasası Kurulu’nun aldığı tedbirlerden biri de “Depo Şartı” uygulamasıdır. Yatırımcıların çok sık karşılaşmadığı ancak görünce merak ettiği “Depo Şartı Nedir” sorusunun cevabını, bu yazımızda kısaca anlatacağız.
Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senetleri için, zaman zaman yaşanabilecek sert hareketlere ve yüksek volatiliteye karşı çeşitli önlemler alınmaktadır. Bu tedbirlerin hayata geçirilmesindeki temel amaç; hisse senetlerinde rasyonel olmayan fiyatlama davranışlarının önüne geçmek ve böylece yatırımcıların da bu süreçte zarar görmesini önlemektir.
Borsada işlem gören hisse senetleri anlık olarak alınıp satılabilmektedir. Bu durum; işlem derinliğinin oluşması ve borsanın organize bir piyasa olması gereği, sürekli sağlanmaktadır. Ne var ki; zaman zaman yaşanabilecek ve doğrudan finansal temellere dayanmayan oynaklıkların önüne geçebilmek için, hisselerin satılması, belli şartlara bağlanmaktadır.
Bilindiği gibi satın alınan bir hissenin yatırımcının hesabına tam olarak geçmesi, T+2 işlem gününde gerçekleşmektedir. Ancak alınan hisseler, Borsa İstanbul’da normal şartlar altında hemen satılabilmektedir. “Depo Şartı” uygulaması ise, alınan hisse senetlerinin satışının, ancak T+2 işlem gününde, yatırımcının hesabına tam olarak geçtikten sonra satılmasına imkân tanımaktadır. Yani Salı günü alınan 100 adet X hisse senedinin satışı, ancak Perşembe günü yapılabilmektedir. Böylece yaşanabilecek olağandışı hareketlilikte panik satışların önüne geçiliyor, yatırımcının zarar görmesi engelleniyor, hisse fiyatlarında istikrarlı bir görünüm sağlanabiliyor.
Depo şartı, yukarıdaki tanımdan da anlaşılacağı üzere sadece “satış” yaparken uygulanıyor. Bir yatırımcının bir hisse senedini satışa konu edeceği zaman, hesabında ve takasında, o miktarda aynı hissenin bulunması şartını getiriyor.
Depo Şartı uygulanan dönemlerde hisse senedi alımına herhangi bir kısıtlama getirilmiyor.
