5 Nisan 2023
Bir şirketin paylarının BIST Pay Piyasası'nda işlem görebilmesi için yatırımcılara çağrı ile satışı yapılması önemli bir role sahiptir. Bu durum ise halka arz edilmesi olarak ifade edilir. Şirketler finansman kaynağı, kurumsallaşma, tanıtım ve güven sağlamak için halka açılır. Bunun yanı sıra genel olarak bir şirketin paylarının Borsa İstanbul Pay Piyasasında işlem görmesi için yatırımcılara çağrı ve ilan yoluyla satışı yapılır. Bu nedenle halka arz hisse merak edilen bir konudur. Bu doğrultuda halka arzlarda doğru yatırım tercihleri nelerdir sorusuna birlikte cevap arayacağız.
Halka arz süreci genel olarak aşağıdaki gibidir:
Halka arza katılırken; şirketin araştırma raporları, fiyat tespit raporu ve finansal tablolarının analiz edilmesi son derece önemlidir. Sektöründeki itibarı, ortaklık yapısı ve yönetim kadrosunun incelenmesi de önemli bir detaydır. Ayrıca halka arzda toplanan kaynağın nasıl değerlendirileceğine de sektöründe öncü, yatırımları güçlü ve mali performansı istikrarlı şirket hisseleri tercih eder.
Şirketin kâr sağlayacağını düşünen yatırımcılar, şirket paylarını satın alarak ortak olmayı hedeflerler. Ayrıca yıllık kâr üzerinden nakit ya da bedelsiz pay şeklinde temettü alma imkânı elde etmek mümkündür.
Şirketler, sermaye artırımı ile öz kaynak temini için ya da mevcut ortaklar sahip oldukları payları satmak amacıyla halka arz ile hisse satışı yapabilme hakkına sahiplerdir. Halka arz ile şirketler, sermaye piyasalarına erişim sağlayabilir. Bununla birlikte yatırımcılar ise cazip gördükleri şirketlerin hisse senetlerine yatırım yapma fırsatına sahip olabilirler.
Halka arz sonrası şirketin payları Borsa İstanbul’un ilgili pazarında işlem görmeye başlamaktadır. Bu durum, halka arza katılan yatırımcılara ellerindeki payları Borsa’da oluşan fiyatlar ile likidite etme olanağı sağlar. Ayrıca halka açılan şirketler açısından kendilerine sonraki işlemleri için referans olacak bir değerleme ortaya çıkmış olur. Bunun yanı sıra kurumsal yönetim anlayışı, görünürlük, şeffaflık gibi ek faydalar da beraberinde gelmektedir.
Bir şirketin halka arz olması, borsaya açılması anlamına gelir. Bu sayede şirketler, hisse senetlerini borsada satışa çıkardığını ilan edebilir. Bununla birlikte şirketler, bütün yatırımcılara, kendilerine hissedar olma olanağı tanırlar. Bunu yanı sıra yatırımcılar da hisse senedi alarak borsada işlem gören şirketlere yatırım yapma imkânına sahip olabilirler.
Şirketler işlerini büyütmek, gelişmek, yatırım yapmak ve dünyadaki rakipleri ile rekabet edebilmek adına yeni sermayeye ihtiyaç duyar. Bu noktada borsaya kote olunması, şirketler için finansman kaynağı olarak görülür. Bir borsa şirketi olmak için sermaye piyasalarından faizsiz, geri ödemesiz ve uygun maliyetle finansman temin edebilirler. Bu sayede de banka kredisi ya da borçlanmaya başvurmak zorunda kalmamaktadır. Şirketler bütün bu sebeplerden dolayı halka arz olmak istemektedir.