Borsa Ne Zaman Yükselir?

17 Mart 2025, Pazartesi

ALB Blog

Borsa, dönemsel olarak çeşitli yükseliş ve düşüş hareketleri gösterir. Borsanın yükseliş eğiliminde olduğu dönemler çoğunlukla; ekonomik ve finansal koşulların iyileştiği, yatırımcı güveninin arttığı dönemlerden oluşmaktadır. Borsanın yükselmesini sağlayan bazı temel veriler ise güçlü makroekonomik veriler, düşük faiz oranları, kontrollü enflasyon, jeopolitik istikrar, şirket kârlılıkları gibi verilerdir.

Borsa, genel eğilimlere bağlı olarak değişiklik gösterse de yılın belirli dönemlerinde yükselme eğiliminde hareket eder. Örneğin, yılın başında hisse senetlerinin genel olarak değer kazanmasına dair “Ocak Etkisi” olarak piyasa tarafından bilinen bir durum yer almaktadır. Yatırımcıların yeni yıl için portföylerini yeniden düzenlemeleri, vergi kaygısı olmadan piyasaya yeni sermaye akışının olması çoğunlukla “Ocak Etkisi”ni pekiştirir. Ancak başka durumların bu etki üzerinde değişikliğe sebep olabileceğini unutmamak gerekir.

Borsa Neden Yükselir?

Borsanın yükselmesi çoğunlukla birden fazla sebebe bağlıdır. Ekonomik büyüme, güçlü makroekonomik veriler, düşük faizler, enflasyon kontrolü, siyasi istikrar ve şirketlerin güçlü finansal performansı borsanın yükselmesine neden olan en önemli faktörlerdir.

Güçlü makroekonomik veriler; ülkelerin GSYH’sinin büyümesi, sanayi üretimi ve tüketici harcamalarının artması gibi durumlardır. Bu durumda şirketler de daha fazla gelir elde edeceğinden borsanın yukarı yönde hareket etmesine destek olabilir.
Makroekonomik verilerin güçlü olduğu ülkelerde işsizlik oranları düşük, tüketici güveni ise yüksek olacağından yatırımcılar daha iyimser hareket ederek yatırımlarını gerçekleştirebilirler.
Ülkelerin merkez bankalarının faiz indirimi yapması, şirketlerin daha düşük maliyetlerle borçlanıp daha kolay büyüyeceğini göstermektedir. Ayrıca düşük faiz dönemlerinde yatırımcılar daha rahat risk alarak hisse senedi gibi riskli varlıklara yönelebilirler.
Kontrol altına alınmış ve düşük seyirde ilerleyen enflasyon da yine hem şirketler hem de yatırımcılar için oldukça önemlidir. Kontrollü enflasyon şirketlerin kâr marjını artırır ve aynı zamanda yatırımcı güvenini de yükseltir. Bu durum da borsaya olumlu yansır.
Ülkelerde ya da küresel ölçekte siyasi belirsizliklerin az olması, yatırımcıların daha güvenli hareket etmesini ve daha kolay risk almasını teşvik eder. Dolayısıyla seçimler, hükümetlerin mevcut politikaları, ulusal ve uluslararası ticaret anlaşmaları borsa yönünü belirleyebilir. İyi jeopolitik şartlar politikayı olumlu etkiler.
Şirketlerin mevcut durumları da borsanın yükselmesine sebep olur. Şirketlerin güçlü bilançolar açıklaması, yüksek kâr oranına sahip olup bunu artırması ve yeni yatırımlar yapması hisse fiyatlarını yukarı çeker. Yukarı çıkan hisse fiyatları da borsada yükselişe sebep olur. Bu dönemde şirketler temettü gibi ödemelerle yatırımcılarının güvenini ve ilgisini tazeler.

Hisse Senetleri Ne Zaman Artar?

Bir hisse senedinin değeri ise şirketin finansal performansı, piyasa koşulları ve yatırımcı beklentileri doğrultusunda yükselir. Hisse senetleri, şirketin finansal gücü, ekonomik büyüme, düşük faiz oranları ve olumlu haber akışı gibi faktörler hisse senetlerinin artışı üzerinde etkiye sahiptir.

Şirket yüksek kâr, yüksek ve artan gelir, güçlü bilanço gibi iyi veriler açıkladığında yatırımcının ilgisi ve güveni artar. Yatırımcıların hisse alımına ilgi göstermesi, hisse senetleri fiyatlarında yukarı yönlü hareketi destekleyebilir.
Ülkelerin ekonomik genişleme gösterdikleri dönemlerde tüketim artar, şirketler daha fazla gelir elde ederler. Bu durum da hisse fiyatlarına olumlu olarak yansır. Özellikle büyüme potansiyeline sahip sektörlerdeki şirketler ekonomik büyüme dönemlerinde daha hızlı yükseliş gösterir.
Faiz oranları düştüğünde yatırımcılar risk almak konusunda daha rahat hareket ederek hisse senetlerine yönelebilirler. Şirketler de daha düşük maliyetle borçlanacaklarından büyüme projelerine yatırım yaparak değerlerini artırabilirler. Bu dönemlerde hisse senetleri ne zaman artar.
Şirketlerin büyük ortaklıklar, yeni projeler, büyük satın alımlar ya da teknolojik yeniliklerini açıkladıkları zamanlarda yatırımcı ilgisi artar; bu artış sonucunda da hisse fiyatları yükseliş gösterebilir.
Küresel ve yerel piyasalarda genel olarak bir yükseliş trendi mevcutsa, yatırımcılar daha fazla hisse satın alımıyla hisse senetlerinin yükselişine sebep olabilir. Jeopolitik istikrar, ticari anlaşmalar, pozitif yatırım ortamı hisse senetleri için yükseliş fırsatı anlamına gelir.