15 Mart 2023
Varantlar yatırımcıya, dayanak varlığı önceden belirlenen bir fiyattan belirli bir tarihte alma ya da satma hakkı veren kıymet niteliğindeki sermaye araçları olarak ifade edilebilir. Bunun yanı sıra varantlar, bu hakkın nakit uzlaşı ile kullanıldığı araçlar olarak da bilinmektedir. Borsada varant nedir konusunda bilgi sahibi olmanın yanı sıra varant sürelerini ve varant hesaplamayı bilmek de önemlidir. Varantlar, yatırımcıya bir hak verirken yükümlülük de getirmemektedir. Bu nedenle de oldukça tercih edilen araçlardandır. Peki varant süreleri nedir, fiyatları ve varant hesaplamaları nasıl yapılır gibi konulara değineceğiz.
Varant, dayanak varlığı ya da göstergeyi önceden belirlenen bir fiyattan belirli bir tarihte veya belirli bir tarihe kadar alma-satma hakkı veren menkul kıymet niteliğindeki sermaye piyasası aracına denir. Aynı zamanda varant kaydı teslimat ya da nakit uzlaşı ile kullanılabilmektedir. Varant satın alan yatırımcı, ödediği bedel karşılığında dayanak varlığı alma ya da satma hakkına sahip olur. Borsada varant özellikleri ise şu şekilde sıralanabilir:
Opsiyon sözleşmelerinin menkul kıymetleştirilmiş şeklini ifade eder.Bir varant hissesi, sahibine belirli bir zaman aralığında veya belirli bir tarihte belirli bir fiyattan bir şirketin hissesini satın alma hakkı sunar. Şirketler genellikle bu hisseleri sermaye artırma işlemi için veya çalışanlara sağlanan faydalar, işe alma ya da elde tutma paketi olarak yayınlamaktadır. Bir varant hissesi birçok açıdan bir hisse senedi opsiyonuna benzerdir. Bunun yanı sıra hisseleri kimin alabileceği ve nasıl vergilendirildikleri konusunda önemli farklılıklar mevcuttur. Varant hissesinin içeriğini ve bunlardan nasıl yararlanabileceğinizi bilmeniz ise son derece önemli bir detaydır.
Varantlar, günlük zaman değerinden nedeni ile dayanak varlık fiyatı bir gün öncesine göre değişmese de değer kaybedebilir. Her varantın günlük zaman değeri kaybı (teta) bulunur. Bu nedenle varantlar, her gün bu teta değeri kadar değer kaybetmektedir. Bununla birlikte dayanak varlık spot fiyatı, kullanım fiyatı, vadeye kalan gün sayısı, faiz oranı, dayanak varlığın ileriye dönük oynaklığı ve temettü miktarı da varant fiyatına etki eden kriterler arasında yer almaktadır.
Piyasada oluşan temettü beklentisi varant fiyatlarına yansır. Bu nedenle piyasa beklentisine paralel bir temettü ödemesi, varant fiyatlarını olumlu veya olumsuz etkilememektedir. Bunun yanı sıra piyasa beklentisi dışında bir temettü ödemesi ise varant fiyatlarını etkileyen niteliktedir. Kısacası piyasa beklentisinin üstünde bir temettü ödemesi alım varantlarının fiyatını düşürürken, satım varyantlarının fiyatının artmasına sebep olan bir etkendir.
Bu yazımızda sizlere varant nedir, varant hesaplama ve varant süreleri gibi konular hakkında çeşitli bilgiler sunduk.
