Uzun Vadeli Yatırım Stratejileri
20 Aralık 2024, Cuma
ALB Blog
Uzun vadeli yatırım nedir?
Tasarruf ve birikim sahiplerinin yaptıkları her yatırım, belli bir vadeyi ve zaman dilimini göze almayı gerektirir. Bu vade, “yapılan yatırımdan kazanç elde etmek için ne kadar beklemeliyim” sorusunun da cevabını oluşturur. Uzun vadeli yatırım, kısa süreli piyasa oynaklıklarından ve al-sat tarzı bir yatırım tercihinden ziyade, en az 1 yıl ve üzerinde pozisyon alınan yatırımı korumak anlamına gelir. Bu süre kişiden kişiye değişmekle birlikte; 3 yıl, 5 yıl ve daha üzeri vadelerde beklemek, daha gerçekçi anlamda “uzun vadeli yatırım” olarak tanımlanabilir. Günümüzde;- Finansal özgürlük elde etme,
- Emeklilik dönemine hazırlık,
- Ev ya da başka bir taşınmaz için para biriktirme,
- Gelecekte iş kurma planları,
- Çocukların geleceği için birikim yapma gibi hedeflere ulaşmak için uzun vadeli yatırımlar sıklıkla tercih edilmektedir.
Hangi varlıklar uzun vadeli yatırım için uygundur?
- Hisse senetleri,
- Yatırım fonları,
- Altın,
- Döviz,
- Tahvil,
- Eurobond gibi finansal piyasa enstrümanları ile birlikte;
- Konut,
- Ofis,
- Arsa,
- Tarla gibi taşınmazlar da uzun vadeli yatırıma konu olabilirler.
Bazen konjonktür, birden fazla yatırım enstrümanını uzun vadede cazip kılabilir. Bu durumda uzun vadeli yatırımlarda da sepet yapmak avantajlı olabilir. Bazı durumlarda da piyasa şartları beklenmedik şekilde, uzun vadeli yatırımların performansını olumsuz etkileyecek biçimde değişebilir. Bu durumda da yatırım tercihlerini gözden geçirmek ve revize etmek gerekebilir.
Uzun vadeli yatırım yapmanın avantajları nelerdir?
- Uzun vadeli yatırımlar, kısa vadeli piyasa dalgalanmalarından etkilenmezler.
- Hatta kısa süreli volatiliteler, uzun vadeli yatırımları büyütmek için fırsat bile verebilir.
- Yatırımcı, uzun vadeye adapte olduğu için, sürekli ekran takibi gibi stres unsurlarına maruz kalmaz.
- Kısa vadeli yatırımlarda al-sat daha fazladır. Uzun vadeli yatırımlar da ise böyle bir durum söz konusu olmadığı için daha fazla işlem maliyeti ya da vergi yükü gibi durumlarla karşılaşılmaz.
- Uzun vadeli yatırımda, birikimler, zamana yayılarak da olsa “daha fazla değer kazanma” özelliğine sahiptir.
- Uzun vadeli yatırımlarda risk yönetimi daha kolaydır. Ve muhtemel risklerin yatırımlara zarar verme olasılığı da daha düşüktür.
Uzun Vadeli Altın Yatırımı
Türk halkının vazgeçilmez yatırım araçlarından olan altın fiyatları; dünyadaki rezerv para politikaları, jeopolitik riskler ve merkez bankalarının rezerv çeşitlendirmek için yaptığı külçe altın alımları ile birlikte, yükselen bir trendde hareket etmektedir. 2019 yılının haziran ayında 257 TL’den kapanış gerçekleştiren gram altın fiyatı 2024 yılının haziran ayında 2450 TL’ye kadar yükselerek, uzun vadeli altın yatırımı yapanlar için iyi bir getiri sunmuştur
Uzun Vadeli Tahvil Yatırımı
Tahvil, 1 yıl ve üzeri devlet borçlanma senetlerini temsil ettiği için uzun vadeli yatırıma bir seçenek olabilmektedir. Yatırımcı; tahvil faizleri düştükçe daha fazla kazanç elde edebileceğini, yükseldikçe zarar yazacağını bilmelidir. Bir ekonomide merkez bankasının politika faizinin zirveye ulaştığına ve ilerleyen dönemlerde faiz indirim sürecinin başlayacağına dair beklentiler öne çıkıyorsa, orada yüksek oranlardan tahvil yatırımı yapmak cazip olabilir. Faizlerde artış trendi sürüyorken, tahvil yatırımı uzun vadede de olsa en kazançlı seçenek olmayabilir.
Uzun vadeli yatırımın riskleri nelerdir?
- Uzun vadeli yatırımlarla birlikte birikimler de uzun süreli bağlandığı için, kısa vadede bu birikimlerin sunabileceği başka fırsatlardan mahrum kalınabilir.
- Kâr tahsilatı ve bunun ihtiyaçları karşılamaya yönelik katkısı, uzun yıllar sonra ortaya çıkabilmektedir.
- Şartların değişmesine rağmen revize edilmeyen ve tekrar gözden geçirilmeyen uzun vadeli yatırımlar kayıp ya da çok daha düşük kazançlar sunabilir.
Uzun vadeli yatırım stratejileri nelerdir?
Uzun vadeli yatırımlarda öncelikle yatırımcının kendisini iyi tanıması gerekir, bu sebeple 3 sorunun cevabı netleşmelidir.- Risk algısı nedir? Düşük, orta ya da yüksek… Buna göre portföyler de daha farklı olabilir.
- Uzun vadeniz kaç yıldan oluşmaktadır? 1, 3, 5, 10 yıl vs… Bu paranın size ne zaman lazım olacağı önemlidir.
- Uzun vadeli bir yatırımdan getiri hedefiniz nedir? Enflasyona karşı korunmak yeterli midir? Yoka enflasyonun 2 kat, 3 kat üzerinde bir getiri hedefiniz mi var?
- Portföyünüze alacağınız yatırım ürünü hakkında detaylı bir analiz ve piyasa araştırması yapmalısınız.
- Tek bir ürüne değil, uzun vadede getiri vadeden birkaç ürüne yatırım yaparak riski dağıtmalısınız.
- Sabır, uzun vadeli yatırımların en önemli şartlarındandır, bu sebeple vade disiplinine sadık kalınmalı.
- Yatırım yaptığınız ürünü belli periyotlarla takip etmelisiniz. Beklentiler ve şartlar değişebilir. Burada da müdahale etmeniz ve yeniden değerlendirme yapmanız gerekebilir.
Hisse senetleri uzun vadeli yatırım için uygun mu?
Hisse senetleri uzun vadeli yatırım için en avantajlı yatırım ürünleri arasında yer almaktadır. Daha iyi anlamak için gerçekleşmiş birkaç örnek verelim:Uzun Vadeli Borsa Yatırımı:
Borsa İstanbul’da BİST100 endeksi, işlemlerin başladığı günden itibaren sürekli yükseliş trendinde hareket etmiştir. “Uzun vade” diyebileceğimiz herhangi bir 5 yıllık periyodu dikkate aldığınızda, bu yükseliş rahatlıkla fark edilmektedir.
Örneğin; 2018 yılını 912 puandan tamamlayan BİST100 endeksi, 2023 yılını 7470 seviyesinden kapatmıştır. Böylece bu 5 yıllık süreçte bir borsa yatırımcısı ortalama 7 kat kazanç elde etmiştir. Aynı periyotta büyük şirketlerin hisse senetlerinin çok daha fazla yükseldiği görülmektedir. Halbuki bu dönem pandemi, savaş, iklim değişikliğinden kaynaklanan kıtlık ve yüksek enflasyon gibi piyasaları oldukça olumsuz etkileyen gelişmeler yaşanmıştır. Borsa yatırımı, bunlara rağmen yatırımcısına kazandırmayı başarmıştır.
Büyüme Odaklı ve Temettü Hisselerine Uzun Vadeli Yatırım:
Birikimleri uzun vadede değerlendirmenin bir yolu da büyüyen ve temettü verimliliği yüksek hisselere yatırım yapmaktan geçmektedir. Bu bir yatırım tavsiyesi olmamakla birlikte; örneğin, borsada temettü verimliliği en yüksek şirketlerden biri olan Ford Otosan hissesinin fiyatı, 2018-2023 döneminde temettüler hariç olmak üzere 38,37 TL’den 739,50 TL’ye yükselmiştir. Bu süreçte hissede yaklaşık 19 katlık bir artış gerçekleşmiştir. Tahsil edilen temettülerin de hisse senedi alınarak değerlendirilmesi halinde, getirinin daha yüksek olabileceği unutulmamalıdır.
Uzun vadeli yatırımlarda portföy nasıl çeşitlendirilir?
Uzun vadeli yatırımlarda risk oranı her ne kadar düşük de olsa, iyi bir portföy yönetimi ile sepet yapmak, burada da kritik öneme sahiptir. Yatırım araçlarına uzun vadeli para yatırılırken;
- O günkü fiyatların zirvelerde mi yoksa diplerde mi olduğu iyi analiz edilmelidir.
- Dibine daha yakın olan yatırım araçlarına, portföylerde daha fazla ağırlık verilebilir.
- Bununla birlikte faiz, her zaman ana belirleyicidir. Yüksek faiz ortamında nakitte beklemek, düşük faiz ortamında ise hisse senetleri ve gayrimenkul gibi alanlara kaymak, iyi bir portföy çeşitlendirmesi olabilir.
- ‘Güvenli liman’ olarak bilinen altın, birçok piyasa şartı ile uyum sağlayabildiği için portföylerde belli ağırlığa sahip olabilir.
- Tahvil faizleri yükseklerde iken ve düşüş beklentisi hâkim iken; bir miktar tahvile geçiş yapılabilir.
- Ülke risk primine ve dolar faizine göre fiyatlanan Eurobond yatırımı da her iki unsur yüksek seviyede iken portföylerde düşünülebilir.
- İç piyasa enstrümanları zaman zaman dünya ile negatif ayrışabilir. Böyle zamanlarda getiri vadeden dünya borsalarına veya emtialara dayalı yatırım fonlarına da bakılabilir.
Uzun vadeli yatırımda sabırlı kalmak neden önemlidir?
‘Sabır acıdır, meyvesi ise tatlı’ sözü, her halde uzun vadeli yatırım mantığını da ifade eden en iyi sözdür. Bir yatırımcı iyi bir piyasa araştırması yaptıktan sonra, portföyünde de doğru bir çeşitlendirmeye gittiğini görüyorsa, bundan sonra gelecek kazancın yolu sabırlı olmaktan geçmektedir.Piyasada birçok tecrübe, beklemeyip de erkenden satış yapan ve o yatırımdan çıkan yatırımcıların, büyük kazançlardan olduğunu hatta zaman zaman kayba bile uğradığını bize göstermektedir. Bu sebeple “sabır” özellikle uzun vadeli yatırımların olmazsa olmazı gibidir.
