18 Mayıs 2023
Bileşik faiz (mürekkep faiz); ara dönemlerde gerçekleşen faizlerin anaparaya eklenmesi sonucu ortaya çıkan toplam üzerinden ödenen faizdir. Bu faiz, farklı açıdan ele alındığında da geçerli ise yatırımcıların bankadaki anaparaları sabit sayılmaz. Bunu nedeni ise bileşik faiz söz konusu olduğunda faizin faizi hesaplanarak tekrar eklenmesidir. Bu sayede yatırımcının koyduğu anapara üzerinde her devrede farklılık mümkün olur. Bu noktada ise bileşik faiz nasıl hesaplanır ve nerede uygulanır gibi konular merak edilmektedir. Bu yazımızda, bileşik faiz hakkında merak edilenleri detaylı bir şekilde sizler ile paylaşacağız.
Bileşik faizin nasıl hesaplanır konusundan önce bileşik faiz hesaplamasında önemli olan formüller ve harflerin anlamlarını bilmek son derece önemlidir. Bunun yanı sıra yatırımcıların bankaya yatırdığı anapara tutarının bileşik faiz uygulamasında bilinmesi gerekir. Ayrıca bankalar tarafından dönemsel olarak uygulanan faiz yüzdesi ve faizin tekrarlanma zamanı da bilinmesi gereken bilgiler arasında yer alır. Mürekkep faiz hesaplama sürecinde yatırımcının bankaya yatırdığı anapara “P” harfi ile ifade edilir. Formül içerisinde p ile gösterilen ilgili yerlere yatırımcının bankaya yatırdığı anapara tutarının yazılması gerekir. Formülde anapara üzerine işleyecek olan dönem faizi “İ” harfi ile temsil edilmektedir. Bununla birlikte faizin tekrarlanma dönemi de “N” harfi ile gösterilmektedir.
Bileşik faiz hesaplamasında kullanılan formül oldukça merak edilen bir konudur. Bu noktada ise formül: F= (N+1) / 100 olarak ifade edilebilir. Ayrıca vadelerin tamamlanması sonrasında elde edilen faizler anapara üzerine eklenmektedir. Bu süreçten sonra ise yeni bir anapara ortaya çıkar. Böylece ilgili anapara üzerinden hesaplanan yeni faiz bileşik faiz olarak ele alınır. Vadenin tamamlanması sonrasında ise ortaya çıkan toplam sermaye: Yeni Anapara * (1+Faiz Oranı) Dönem Sayısı bir başka gösterim ile; “A. (1+n)t” formülü ile hesaplanır.
Bileşik faiz hesaplaması yapacak kişilerin, üslü ifade içeren formül kullanılmasından dolayı logaritmik işlemler yapabilen gelişmiş hesap makinelerine ihtiyaçları bulunur. Ayrıca ileri seviye işlemlerin yapılamadığı hesap makinelerinde bileşik faiz hesaplamasından sonuç almak mümkün olmaz.
Basit faiz hesabı, genellikle bankalar tarafından tercih edilen bir sistem olarak ele alınmaktadır. Bu sistem ile vadeli hesaplarda gelir elde etmek daha kolay bir hal alır. Bunun yanı sıra kredilerin faiz oranı da bu hesaplama ile yansıtılmaktadır. Söz konusu yöntem sayesinde borç verme ve alacak hesaplama işlemleri de yapılabilir.
Basit faiz çoğunlukla bankada tercih edilir ve bu noktada asıl amaç ise ana paranın değerini artırmak olarak ifade edilebilir. Belirli miktar bir ana paranız varsa o parayı istediğiniz bankanın vadeli hesabına yatırarak istediğiniz sürede faiz işlenmesini sağlamanız mümkündür. Kısacası basit faiz hesaplamasında dönüş azdır ve bileşik faizde ise dönüş basit faize kıyasla oldukça yüksektir. Bileşik faiz hesaplamaları basit faize oranla karmaşık bir yapıya sahip olarak görülür. Basit faiz hesaplaması ile elde edilen getiri bileşik faiz ile kıyaslandığında daha düşük olarak elde edilir. Bu nedenle bileşik faiz, uzun vadeli (1 seneden fazla) mevduat ve kredi gibi işlemlerde kullanılır.
Bu yazımızda bileşik faiz nedir nasıl hesaplanır formülü nedir gibi sorulara cevap aradık.
